Gytsjerk

« Fryslan

Gytsjerk

Rinia van Nautaweg 1
N53.2351 E5.8996
Technische gegevens
Bouwjaar: 1896
Inhoud: onbekend
Hoogte: onbekend
Architect: onbekend
Rijksmonument: 512511
Functie: Productieproces tot 1976
Foto: 2014
Info: 2013

Tegen het einde van de 19e eeuw klaagden de boeren steen en been over de door banken geheven woekerrentes en de macht van de zuivelfabrieken. Baron Rengers wist de boeren te bewegen om een gezamenlijke coöperatie op te zetten: de Coöperatieve Zuivelfabriek de Trynwálden, vernoemd naar een zandrug bij Gytsjerk (Nederlandse benaming Giekerk). Ze bouwden voor 80.000 gulden de eerste stoomzuivelfabriek met elektrische verlichting. De watertoren werd al direct bij de oprichting gebouwd. De coöperatie fuseerde uiteindelijk in 1976 met een grotere zuivelfabriek in Dokkum, waarna de vestiging in Gytsjerk gesloten werd. In 1999 werden de gebouwen rijksmonument. De fabrieksschoorsteen is verhuisd naar het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. De panden van de zuivelfabriek zijn inmiddels ingericht als bedrijfspanden en mogelijk ook een aantal als woningen.